跳转到内容

唐蕃会盟碑

维基百科,自由的百科全书
(重定向自長慶會盟
唐蕃会盟碑阳面碑文

唐蕃会盟碑藏语གཙུག་ལག་ཁང་མདུན་གྱི་རྡོ་རིངས་威利转写gtsug lag khang mdun gyi rdo rings,意为“大昭寺前之碑”),又名长庆会盟碑甥舅和盟碑等,古代藏文文献称之为逻娑碑藏语ལྷ་སའི་རྡོ་རིངས།威利转写lha-sa'i rdo-rings藏语拼音Lhasä Do'ring,意为“拉萨碑”)[1],是于823年树立在拉萨市大昭寺门前的一块石碑,在当今中国的西藏自治区唐朝长庆三年二月十四日,时为吐蕃王朝彝泰九年,纪念唐朝和吐蕃王朝两国长庆会盟。当时正值唐与吐蕃双双衰败之际,为了各自集中精力应付国内严重危机,双方遂决定停止构兵。该碑被戴密微誉为“目前亚洲最重要的铭文纪念碑”。[2][3]

来历

[编辑]
唐蕃会盟碑阴面

唐朝长庆元年(821年),唐朝唐穆宗李恒登基,吐蕃赞普赤祖德赞先后2次派遣使臣前来祝贺,后又派人到唐朝首都长安请盟,唐穆宗同意会盟。长庆元年九月,唐穆宗命宰相及大臣共17人与吐蕃使团于长安西郊会盟。唐穆宗又派正使刘元鼎、副使刘师老与吐蕃使者论讷罗同赴吐蕃王朝首都拉萨,于长庆二年四月(822年)到达拉萨。长庆二年五月,双方在拉萨设盟坛会盟。长庆三年在长安惹刹(即大昭寺)和唐蕃交界处(藏文史书记载为“梅如”地方)树立三块同样的石碑。唐朝派杜载为使臣,率领使团来到拉萨参加了长庆三年二月十四日在大昭寺前举行的该碑落成典礼。[4][5]其他两块同样的石碑已经湮灭,今只余该碑。

碑文

[编辑]

该碑四面均有铭文。其中西面为碑阳,刻有盟约文本,为汉文和藏文两体文字,藏文为左半部分,横书,汉文为右半部分,自右至左竖排;北面为吐蕃参与此次会盟的官员名单,共17人,上为藏文,下为姓氏与职衔的汉字译音;南面为唐朝参与此次会盟的官员名单,共18人,上为藏文,下为汉文;东面为碑阴,全部为藏文盟词。

西面(碑阳)

[编辑]

以下依据王尧的《唐蕃会盟碑疏释》一文录入西面的汉文碑文及藏文碑文的汉文译本[3]。" ( 以下〔〕内字皆为王尧补出。)

汉文

[编辑]

大唐文武孝德皇帝与 大蕃圣神赞普 舅甥二主商议社稷如一结立大和盟约永无沦替神人俱以证知世世代代使其称赞是以盟文节目题之于碑也

文武孝德皇帝与圣神赞普 猎赞陛下二圣舅甥濬哲鸿被晓今永之屯亨矜愍之情恩覆其无内外商议叶同务令万姓安泰所思如一成久远大喜再续慈亲之情重申邻好之义为此大好矣今
蕃汉二国所守见管本界 以东悉为大唐国疆已西尽是大蕃境土彼此不为寇敌不举兵革不相侵谋封境或有猜阻捉生问事讫给以衣粮放归今社稷叶同如一为此大和然舅甥相好之义善谊
以东悉为大唐国疆已西尽是大蕃境土彼此不为寇敌不举兵革不相侵谋封境或有猜阻捉生问事讫给以衣粮放归今社稷叶同如一为此大和然舅甥相好之义善谊
安如斯乐业之恩垂于万代称美之声遍于日月所照矣蕃于蕃国受安汉亦汉国受乐兹乃合其大业耳依此盟誓永久不得移易然三宝及诸贤圣日月星辰请为知证如此盟约各自契陈刑牲为盟设此大

约倘不依此誓蕃汉君臣任何一方先为祸也仍须仇报及为阴谋者不在破盟之限蕃汉君臣并稽告立誓周细为文二君之验证以官印登坛之臣亲署姓名 如斯誓文藏于玉府焉

标点本如下:

大唐文武孝德皇帝大蕃圣神赞普舅甥二主商议社稷如一,结立大和盟约,永无沦替,神人俱以证知,世世代代使其称赞,是以盟文节目题之于碑也:
文武孝德皇帝与圣神赞普猎赞陛下,二圣舅甥,濬哲鸿被,晓今永之屯亨,矜愍之情,恩覆其无内外,商议叶同,务令万姓安泰,所思如一,成久远大喜,再续慈亲之情,重申邻好之义,为此大好矣。今蕃汉二国所守见管本界,以东悉为大唐国疆,已西尽是大蕃境土,彼此不为寇敌,不举兵革,不相侵谋。封境或有猜阻捉生,问事讫,给以衣粮放归。今社稷叶同如一,为此大和。然舅甥相好之义善谊,每须通传,彼此驿骑一往一来,悉遵曩昔旧路。蕃汉并于将军谷交马,其绥戎栅已东,大唐祇应;清水县已西,大蕃供应。须合舅甥亲近之礼,使其两界烟尘不扬,罔闻寇盗之名,复无惊恐之患,封人撤备,乡土俱安,如斯乐业之恩垂于万代,称美之声遍于日月所照矣。蕃于蕃国受安,汉亦汉国受乐,兹乃合其大业耳。依此盟誓,永久不得移易,然三宝及诸贤圣日月星辰请为知证。如此盟约,各自契陈,刑牲为盟,设此大约。倘不依此誓,蕃汉君臣任何一方先为祸也,仍须仇报,及为阴谋者,不在破盟之限。蕃汉君臣并稽告立誓,周细为文,二君之验证以官印、登坛之臣亲署姓名,如斯誓文,藏于玉府焉。

藏文

[编辑]
唐蕃会盟碑文(西面)藏文
藏文 对应的汉文
༅༎ བོད་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ 大蕃(王)
འཕྲུལ་གྱྀ་ལྷ་བཙན་པོ་དང་ ༎ 圣神赞普
རྒྱའྀ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྒྱ་རྗེ་ཧྭང་ཏེ ། 大唐文武孝德皇帝
དབོན་ཞང་གཉིས ༎ ཆབ་སྲིད 舅甥二主
གཅྀག་དུ་མོལ་ནས ༎ མཇལ་དུམ་ 商议社稷如一
ཆེན་པོ་མཛད་དེ་གཅྀགས་བཅས 结立大和盟约
པ ༎ ནམ་ཞར་ཡང་་མྱྀ་འགྱུར་པར ། 永无渝替
ལྷ་མྱྀ་ཀུན་གྱྀས་ཤེས་ཤིང་དཔང་བྱས་ 神人俱以证知
ཏེ་༎་ ཚེ་ཚེ་རབས་རབས་སུ་གཏམ་བརྗོད་ 世世代代使其称赞
དུ་ཡོད་པའྀ་ཕྱིར ༎ མཇལ་དུམ་གྱི་གཅྀགས་ 是以盟文节目
ཀྱི་མདོ་རྡོ་རིངས་ལ་བྲིས་པའོ 题之于碑也
༅། །འཕྲུལ་གྱྀ་ལྷ་བཙོན་པོ་ཁྲི་གཙུག 圣神赞普猎赞
ལྡེ་བརྩན་གྱྀ་ཞ་སྔ་ནས ༎ རྒྱ་རྗེ་ 陛下 (从前) (大唐)
བའུན་བའུ་ཧྭང་ཏེ་དང་ ༎ དབོན་ 文武孝德皇帝 与 甥
ཞང་གཉིས ༎ སྒམ་དཀྱེལ་ཆེན་པོས་ 舅 二圣 濬哲鸿被
ནི་༎ འཕྲལ་ཡུན་ཡུལ་གྱྀ་ལེགས་ 晓今永
ཉེས་ཅྀ་ཡང་བསྲུང་སྟེ ༎ ཐུགས་རྗེ་ ཆེན་ 之屯亨
པོས་ནྀ ༎ བཀའ་དྲྀན་གྱིས་དགབ་པ་ 矜愍之情 恩覆
ལ་ཕྱྀ་ནང་མྱེད་པར ༎ མང་པོ་ཀུན་བདེ 其无内外 务令万姓安
སྐྱིད་པར་བྱ་བ་ལ་ནྀ་དགོངས་པ་གཅྀག 泰 所思如一
ཡུན་རྀང་པོར་ལེགས་པའྀ་དོན་ཆེན་པོ 成久远大善
ལ་ནྀ་བཀའ་གྲོས་མཐུན་ཏེ ༎ གཉེན་ 商议叶同
རྙིང་པའྀ་སྲི་ཞུ་ནྀ་དང་སྔའི་ཁྱྀམ་ཚེས་ 再续慈亲之情
དགྱེས་པའི་ཚུལ་སླར་དུ་བརྩེགས་པར་ 重申邻好之义
མོལ་ནས་ ༎ མཇལ་དུམ་ཆེན་པོ་ནི་ 为此大好矣
མཛད་དེ ༎ བོད་རྒྱ་གཉིས ༎ ད་ལྟར་ 今蕃汉二国
དུ་མངའ་བའྀ་ཡུལ་དང་མཚམས་སྲུང་ 所守见管
ཞིང་ ༎ དེའི་ཤར་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ནྀ་ 本界 已东
རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཡུལ ༎ ནུབ་ཕྱོགས་ཐམས་ 悉为大唐境土 已西
ཅད་ནྀ་ཡང་དག་པར་བོད་ཆེན་པོའི་ 尽是大蕃
ཡུལ་ཏེ ༎ དེ་ལས་ཕན་ཚུན་དགྲར་མྱྀ་ 境土 彼此不为寇敌
འཐབ ༎ དམག་མྱྀ་དྲང ། ཡུལ་མྱྀ་ 不举兵革 不相侵谋
མརྣམ་ ༎ ཡྀད་མ་ཆེས་པ་ཞྀག་ཡོད 封境或有猜阻
ན ༎ མྱྀ་བཟུང་ཞིང་གཏམ་དྀས་ཏེ ༎ 捉生 问事讫
བརྫངས་ནས་ཕྱྀར་གཏང་ངོ ༎ 给以衣粮放归
ད་ཆབ་སྲིད་གཅིག་ཅྀང ༎ མཇལ་ 令社稷叶同如一
དུམ་ཆེན་པོ་འདྀ་ལྟར་མཇལ་པས ༎ 为此大和
དབོན་ཞང་དགྱེས་པའི་བཀའ་ཕྲིནད་ 然舅甥相好之义
སྙན་པས་ཀྱང་འདྲུལ་དགོས་ཏེ ༎ 善谊 每须通传
ཕན་ཚུན་གྱྀ་ཕོ་ཉ་འདོང་བ་ཡང་ ༎ ལམ་ 彼此驿骑一往一来
རྙིང་པར་བྱུང་ནས ༎ སྔ་ལུགས་བཞིན་ 悉遵曩昔旧路
བོད་རྒྱ་གཉིས་ཀྱྀ་བར ༎ ཙང་ཀུན་ 蕃汉并于将军谷
ཡོག་ཏུ་རྟ་བརྗེས་ལ ༎ སྩེ་ཞུང་ཆེག་དུ 交马 其绥戎栅
རྒྱ་དང་ཕྲད་པ་མན་ཅད་ནྀ་རྒྱས་ ཕུ ་དུད་ 已东 大唐祗应
བྱ ༎ ཅོང་ཤུ་ཧྱན་དུ་བོད་དང་ཕྲད་པ་ 清水县
ཡན་ཅད་ནྀ་བོད་ཀྱིས་ཕུ་དུད་བྱ་སྟེ ༎ 已西 大蕃供应
དབོན་ཞང་ཉེ་ཞྀང་གཉེན་བའྀ་ཚུལ་བཞིན་ 须合舅甥亲近
དུ་ ༎ སྲྀ་ཞུ་དང་བཀུར་སྟྀའི་ལུགས་ 之礼
ཡོད་པར་སྦྱར་ཏེ་ ༎ ཡུལ་གཉིས་ཀྱི་ 使其两界
བར་ན་དུད་རྡུལ་ནྀ་མྱི་སྣང ༎ གློ་བུར་ 烟尘不扬
དུ་སྡང་བ་དང་དགྲའི་མྱྀང་ནྀ་མྱི་གྲག་སྟེ་ 罔闻寇盗之名
ས་མཚམས་སྲུང་བའྀ་མྱི་ཡན་ཅད་ (封人)复
ཀྱང་དོགས་ཤིང་འཇིགས་པ་མྱེད་པར་ 无惊恐之患
ས་ས་མལ་མལ་ན་བག་བརྐྱང་སྟེ ༎ བདེ་ 封人撤备
བར་འཁོད་ཅྀང ༎ སྐྱིད་པའྀ་བཀའ་དྲྀན་ 乡土俱安
ནི་རབས་ཁྲྀའི་བར་དུ་ཐོབ ༎ སྙན་པའྀ་ 如斯 乐业之恩垂于万代
སྒྲ་སྐད་ནྀ་གཉི་ཟླས་སླེབས་སོ་ཆོག་ཏུ་ 称美之声遍于日月所照矣
ཁྱབ་སྟེ ༎ བོད་བོད་ཡུལ་ན་སྐྱིད་ 蕃于蕃国受安
རྒྱ་རྒྱ་ཡུལ་ན་སྐྱིད་པའྀ་སྲིད་ཆེན་པོ་ 汉亦汉国受乐
སྦྱར་ནས་གཙྀགས་བཅས་པ་འདྀ་ ༎ 兹乃合其大业耳
ནམ་ཞར་མྱྀ་འགྱུར་བར ༎ དགོན་མཆོག 依此盟誓 永久不得移易
གསུམ་དང་ ༎ འཕགས་པའྀ་རྣམས་དང་ 然三宝及诸贤圣
གཉི་ཟླ་དང་གཟ་སྐར་ལ་ཡང་དཔང་དུ་ 日月星辰 请为知证
གསོལ་ཏེ ༎ ཐ་ཚྀག་གྀ་རྣམས་པས་ཀྱང་ 如此盟约 各自契陈
བཤད ༎ སྲོག་ཆགས་བསད་དེ་མནའ་ 刑牲为盟
ཡང་བོར་ནས ༎ གཙིགས་བཅས་སོ ༎ 设此大约
གཙྀགས་འདྀ་བཞིན་དུ་མ་བྱས་སམ ༎ 傥不依此誓
བཤྀག་ན ༎ བོད་རྒྱ་གཉིས་གང་གིས་སྡར་ཉེས 蕃汉君臣
པ་ལ་སྡྀག་ཅིང ༎ ལན་དུ་དགུ་སྒྱུ་ཅྀ་བྱས་ཀྱང་ 任何一方先为祸也
གཙྀགས་བཤྀག་པ་ལ་མ་གཏོགས་སོ ། 仍须仇报 及为阴谋者 不在破盟之限
འདི་ལྟར་བོད་རྒྱ་གཉྀས་གྱྀ་རྗེ་བློན་གྱིས་ཞལ་ 蕃汉君臣 并稽告
གྱྀས་བཤགས་མནའ་བོར་ཏེ ༎ གཙྀགས་ 立誓 周细
ཀྱྀ་ཡྀ་གེ་ཞྀབ་མོར་བྲིས་ནས ༎ རྒྱལ་པོ་ཆེན་ 为文 二君
པོ་བཉིས་གྱྀ་ནི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ ། བློན་པོ་ 验证以官印
གཙྀགས་འཛིན་པ་ལ་གཏོགས་པ་རྣམས་ 登坛之臣
ཀྱྀ་ནི་ལག་ཡྀག་ཏུ་བྲྀས་ཏེ ༎ གཙྀགས་ཀྱི་ 亲署姓名
ཡྀ ་གེ་ཡང་སོ་སོའི་ཕྱག་སྦལ་དུ་བཞག་གོ ༎ 如斯誓文 藏于玉府属

北面

[编辑]

北面的使用汉、藏双文记载会盟中吐蕃官员的官位和名字:

༄། ། བོད་ཆེན་པོའི་བློན་པོཆེ་ཕྲ་མཇལ་
དུམ་གྱི་གཅིགས་འཇིན་པ་ལ་གཏོགས་
པའི་ཟབས་དང་མྱིང་རུས་ལ། །
大蕃宰相等和好登坛立盟官寮名位
༄། ། བོད་ཆེན་བོའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བློན་པོ་ཆེན་
པོ་བཀའ་ལ་གཏོགས་པའི་ཟབས་དང་མྱིང་
རས་། །
大蕃宰相同平章事名位
༄། ། བཀའ་ཆེན་པོ་ལ་གཏོགས་ཏེ་ཕྱི་ནང་
གཉིས་ལ་དབང་ཞིང་ཆབ་སྲིད་འཛིན་པ་
བན་དེ་ཆེན་པོ་དཔལ་ཆེན་པོ་ཡོན་ཏན
口口口口口口政同平章事沙〔门钵阐布允丹
༄། ། ? ? བློན་ཆེན་པོ་བློན་ལྟོ ? ?
སྦེག་ལྟ། །
口口口口〔天下兵〕马都元帅同平章事尚绮心儿
? ? ? ? དམག་གོ་ཆོག་གི་བློན་ཞང་ཁྲི་སུམ་རྗེ
〔宰相〕同平章事〔论土热口〕
༄། ། གུང་བློན་ཆེན་པོ་དཔོན་དམག ? ?
? ? ? ? བཟང ?
天下兵马副元帅同平章事〔尚腊藏
༄། ། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བློན་པོ་ཆེན་པོ་བློན་རྒྱལ་
ཁྲི་མདོ་གཟིགས་
口口口口口口口口口口口口口口口
༄། ། ཆབ་སྲིད་གྱི་བློན་པོ་ཆེན་པོ་ཆེན་པོ་བློན་མཆིམས་ཞང་
རྒྱལ་བཙན་བཞེར་
宰相同平章事论结赞叵热
༄། ། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བློན་པོ་ཆེན་པོ་ཞང་ཁྲི་བཙན་
ཁོད་ནེ་སྟང་ ། །
宰相同平章事尚绮立赞窟宁悉当
༄། ། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བློན་པོ་ཆེན་པོ་ཞང་ཁྲི་བཞེར་
ལྟ་མཐོང་ ། །
宰相同平章事尚绮立热贪通
༄། ། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བློན་པོ་བློན་རྒྱལ་བཟང་
འདུས་ཀོང་ ། །
宰相同平章事论颊藏弩悉恭
༄། ། བོད་ཆེན་པོའི་བློན་པོ་ཕལ་གྱི་ཐབས་དང་
མྱིང་རུས་ ། །
大蕃诸寮采登坛者名位
༄། ། ནང་བློན་མཆེམས་ཞང་རྒྱལ་བཞེར་ཁོད་ནེ་
བརྩན་ ། །
囊论琛尚颊热窟宁赞
༄། ། ཕྱི་བློན་བཀའ་ལ་གཏོགས་པརྟན་བཞེར་སྟག་རོ་
བློན་བཙན་བཞེར་ལྟོ་གོང་ ། །
纰论伽罗笃波属卢论赞热土公
༄། ། སྣམ་ཕྱི་པ་མཆིམས་ཞང་བརྟན་བཞེར་སྟག་
ཙབ་ ། །
悉南纰波琛尚旦热悉诺币
༄། ། མངན་པོན་ཁབ་སོ་འོ་ཆོག་གི་བླ་འབལ་བློན་
ཀླུ་བཟང་མྱེས་རྨ ། །
岸奔榼苏户属劫罗末论矩立藏名摩
༄། ། བཀའི་ཕྲིན་བློན་བྲན་ཀ་བློན་སྟག་བཞེར་ཏབ་
ཀེན་
给事中勃阑伽论悉诺热合干
༄། ། རྩིས་པ་ཆེན་པོ་རྔེགས་བློན་སྟག
ཟིགས་རྒན་ཁལ་
资悉波折逋额论悉诺昔干窟
༄། ། ཕྱི་བློན་འབྲོ་ཞང་ཀླུ་བཟང་ལྟ་བོ་བརྩན་
纰论没卢尚〔劫〕楼勃藏他〔谱〕赞
༄། ། ཞལ་ཅེ་པ་ཆེན་པོ་ཞལ་ཅེ་འོ་ཆོན་གི་
(བློན) ། ། མྱང་བློན་རྒྱལ་གེན་ལེགས་ཙན ། །

刑部尚书明论结研历赞

南面

[编辑]
1950年时的唐蕃会盟碑

南面使用汉、藏双文,记载会盟中唐朝官员的官位和名字:

༄། ། རྒྱ་ཆེན་པོའི་བློན་པོ་ཆེ་ཕྲ་མཇལ་དུམ་གྱི་
གཙིགས་འཛིན་པ་ལ་གཏོགས་པའི་ཐབས་
དང་མྱིང་རུས་ལ ། །
大唐宰相等和好登坛立盟官寮名位
༄། ། རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བློན་པོ་ཆེན་པོ་
བཀའ་ལ་ཀཏོགས་པའི་ཐབས་དང་མྱིང་རུས ། །
大唐宰相同平章事名位
༄། ། ཇེང་འགི་པུ་ཞིའུ་མུན་ཧ་ཞི་ལང་གི་ཐབས་
ཡོད་པ་བཀའ་ཆེན་པོ་ལ་གཏོགས་པ་ ? ? ?
? ? ?
正议大夫门下侍郎同平章事李逢吉
༄། ། ? ? ? དའེ་པུ་ཞིའུ་ཅྰུང་ཤུ་ཞི་ལང་གི་ཐབས་
ཡོད་པ་བཀའ་ཆེན་པོ་ལ་གཏོགས་པ་ ? ? ? ?
〔正议〕大夫中书侍郎同平章事〔崔〕口〔植〕
༄། ། ཐའི་ཅྰུང་དའེ་པུ་ཅྰུང་ཤུ་ཞི་ལང་གི་ཐབས་
ཡོད་པ་བཀའ་ཆེན་པོ་ལ་གཏོགས་པ་འྭང་ཕ་ ། །
太中大夫中书侍郎同平章事王播
༄། ། ཅྰུང་དའི་པྰུ་ཞིའུ་ཞང་ཤུ་ཧོ་བོ་ཞི་ལང་གི་ཐབས་
ཡོད་པ་བཀའ་ཆེན་པོ་ལ་གཏོགས་པ་དྰོ་འགྭན་
ཡྭེང་ ། །
中大夫(守)尚书户部侍郎同平章事杜元颖
༄། ། ཇེང་འགི་དའེ་པུ་པེང་བོ་ཞང་ཤུ་ཐབས་ཡོད་
པ་བཀའ་ཆེན་པོ་ལ་དཏོགས་པ་སེའུ་འབྰེན ། །
正议大夫兵部尚书萧俛
༄། ། རྒྱ་ཆེན་པོའེ་བློན་པོ་ཡལ་གྱི་ཐབས་དང་མྱིང་
རུས་
大唐诸寮采登坛者名位
༄། ། ཀིམ་ཙྰི་ཀྭང་ལོག་དའེ་ཕུ་ཞང་ཤུ་ཛ་བྰོག་ཡ་འི་
ཐབས་ཡོད་པ་ཧན་ཀའུ ། །
金紫光禄大夫尚书左仆射韩皋
༄། ། ཇེའུ་འགི་ལང་འགུ་ཤི་ཅུང་ཤིང་གི་ཐབས་ཡོད་པ་
འགིའུ་སིང་ཞུ ། །
朝议郎御史中丞牛僧孺
༄། ། ཐའི་ཅུང་དའི་པུ་ཀྰེམ་ཀེའུ་ཞང་ཤུ་ཙ་བོག་ཡ་ལི་
བོ་ཞང་ཤུ་ཐབས་ཡོད་པ་ལི་ཀྰང་ ། །
太中大夫尚书右仆射吏部尚书李绛
༄། ། འགིན་ཚེང་ཀྭང་ལོག་དའི་ཕྰུ་ཧོ་བོ་ཞང་ཤུ་
ཐབས་ཡོད་པོ་ཡང་ཨུ་ལིང་ ། །
银青光禄大夫户部尚书杨于陵
༄། ། ཐོང་འགྰི་དའེ་པྰུ་ཤྰིའུ་ལྰེའི་བོ་ཞང་ཤུ་ཐབས་
ཡོད་པ་འྭུའི་ཞིའུ་ ། །
通议大夫礼部尚书韦绶
༄། ། འགིན་ཚེང་ཀྭང་ལོག་དའེ་པུ་ཀེམ་ཀེའུ་ཞང་
ཤུ་ཙ་བྰོག་ཡ་ཀྱམ་ཐའི་ཤང་ཀེང་གི་ཐབས་ཡོད་པ་
ཅའུ་ཙོང་ཞུ ། །
银青光禄大夫尚书右仆射兼太常卿赵宗儒
༄། ། ཐའི་ཅུང་དའི་པྰུ་ལེའི་བྰོ་ཞང་ཤུ་ཀྱམ་
? ? ཀེང་གི་ཐབས་ཡོད་པ་བྰེའི་བུ་
太中大夫礼部尚书司农卿裴武
༄། ། ཇེང་འགི་དའེ་པྰུ་ཞིའུ་ཀེང་ཅེའུ་ཡུན་ཀྱམ་འགུ་ཤི་
དའེ་པྰུ་ཐབས་ཡོད་པ་ལིའུ་ཀོང་ཅག
正议大夫京兆尹御史大夫柳公绰
༄། ། འགིན་ཚེང་ཀྭང་ལོག་དའེ་པྰུ་གེམ་ཀེའུ་ཀོང་བོ་ཞང་
ཤུ་ཀྱམ་ཙ་ཀིམ་འགོ་འྭེའི་དའི་ཙན་གྱི་ཐབས་ཡོང་
པ་ཀྭག་ཚུང ། །
银青光禄大夫工部尚书右金吾卫大将军郭𫓩
༄། ། ཇེའུ་ཅེང་དའེ་པུ་ཞིའུ་དའི་ལི་ཀེང་ཀྱམ་འགུ་ཤི་དའི་
ཁྰུ་ཐབས་ཡོད་པ་ལིའུ་འགྭན་ཏེང་ ། །
朝政大夫大理卿御史大夫刘元鼎
༄། ། ཇེའུ་འགི་ལང་ཞིའུ་ཞང་ཤུ་ཛ་སྰི་ལང་ཅུང་ཀྱམ་འགུ་
ཤི་ཅུང་ཤིང་གི་ཐབས་ཡོད་པ་ལིའུ་ཤི་ལའུ ། །
朝议郎尚书左司郎中御史中丞刘师老
༄། ། ཅིང་ཞི་དེའེ་ཅུང་ཀེང་ཞང་ཤུ་ཀྭག་ལོང་ ? ཞི ? ?
ཅང་ དའེ་པྰུ ཐབས་ཡོད་པ་ལི
? ? ? ? ? ? ། །
口口郎口口口口〔尚舍奉御兼〕监察御史骁骑尉李武
༄། ། ཇེའུ་སན་ལང་ཀེང་ཅེའུ ? ? ཞེང་ ?ུ ?
? ? ? ཀོ? ? ཀྱམ ? ?
? ? ། །

朝散郎京兆府奉先县监察御史李公度

东面(碑阴)

[编辑]

东面碑文全部为藏文。汉文译本如下:

大蕃圣神赞普可黎可足与大唐文武孝德皇帝和叶社稷如一统,立大和盟约,兹述舅甥二主结约始末及此盟约节目,勒石以铭:
圣神赞普鹘提悉补野自天地浑成入主人间,为大蕃之首领。于雪山高耸之中央,大河奔流之源头,高国洁地,以天神而为人主,伟烈丰功,建万世不拔之基业焉。王曾立教法善律,恩泽广被,内政修明,熟娴谋略,外敌慑服,开疆拓土,权势增盛,永无衰颓。此威德无比雍仲之王威严烜赫,是故,南若门巴天竺,西若大食,北若突厥拔悉蜜等虽均可争胜于疆场,然对圣神赞普之强盛威势及公正法令,莫不畏服俯首,彼此欢忭而听命差遣也。东方之地曰唐,地极大海,日之所出,此王与蛮貊诸国迥异,教善德深,典笈丰闳, 足以与吐蕃相颉颃。初,唐以李氏得国,当其创立大唐之二十三年,王统方一传,圣神赞普弃宗弄赞唐主太宗文武圣皇帝和叶社稷如一,于贞观之岁,迎娶文成公主至赞普牙帐,此后,圣神赞普弃隶缩赞唐主三郎开元圣文神武皇帝重协社稷如一,更续姻好。景龙之岁,复迎娶金城公主降嫁赞普之衙,成此舅甥之喜庆矣。然,中间彼此边将开衅,弃却姻好,代以兵争,虽己如此,但值国内政情孔急之时仍发援军相助(讨贼),彼此虽有怨隙,问聘之礼,从未间断,且有延续也,如此近厚姻亲,甥舅意念如一,再结盟誓。父王圣神赞普弃猎松赞陛下,深沉谋广,教兴政举。受王之慈恩者,无分内外,遍及八方。四境各部,来盟来享。与唐之好夫复遑言,谊属重亲,地接比邻,乐于和叶社稷如一统,甥舅所思熙融如一。与唐王圣神文武皇帝结大和盟约,旧恨消泯,更续新好。此后,赞普甥一代,唐主舅又传三叶。嫌怨碍难未生,欢好诚忱不绝,亲爱使者,通传书翰,珍宝美货,馈遗频频,然,未遑缔结大和盟约也。甥舅所议之盟未立,怨隙萌生,盖因彼此旧日纷扰、疑虑,遂使结大和盟事,一再延迟,倏间,即届产生仇仇,行将兵戎相见,顿成敌国矣,于此危急时刻,圣神赞普可黎可足陛下所知者聪明睿哲,如天神化现;所为者,悉合诸天,恩施内外,威震四方,基业宏固,号令遍行,乃与唐主文武孝德皇帝舅甥和叶社稷如一统,情谊绵长,结此千秋万世福乐大和盟约于唐之京师西隅兴唐寺前。时大蕃彝泰七年,大唐长庆元年,即铁牛年(辛丑)冬十月十日,双方登坛,唐廷主盟;又盟于吐蕃逻些东哲堆园,时大蕃彝泰八年,大唐长庆二年,即水虎年(壬寅)夏五月六日也。双方登坛,吐蕃主盟;其立石镌碑于此,为大蕃彝泰九年,大唐长庆三年,即水兔年(癸卯)春二月十四日事也。树碑之日,观察使为唐之御史中丞杜载赞善大夫高口口等参与告成之礼。同一盟文之碑亦树于唐之京师云。

参考文献

[编辑]
  1. ^ 贤者喜宴》,黄颢 译,中国社会科学院民族研究所,1989年3月出版(原载于《西藏民族学院学报》),264页脚注19
  2. ^ 保罗·戴密微:《巴黎的会议》, 巴黎, 1952年.
  3. ^ 3.0 3.1 王尧:《唐蕃会盟碑疏释》,《历史研究》1980年第4期.
  4. ^ 旧唐书·吐蕃列传
  5. ^ 唐蕃会盟碑,新华网,于2011-7-5查阅. [2011-07-05]. (原始内容存档于2020-08-08).